Yunan Uygarlığı dönemlerini dört ana bölüme ayırmak mümkündür. Bunlar Karanlık Çağ- Yunan Orta Çağı (İ.Ö. 1100-700), Arkaik Dönem (İ.Ö. 700-500), Klasik Dönem (İ.Ö. 500-300) ve Hellenistik Dönem’dir (İ.Ö. 330-30). Arkaik Dönem tapınak mimarisini ele almadan önce bir önceki dönem olan Yunan Orta Çağ’ına bakalım. Bu dönemde yazılı belgelere rastlanılmamıştır ve çok az arkeolojik buluntu günümüze ulaştığı için Karanlık Çağ adı verilmiştir. Bu dönemde tapınaklar yapılmaya başlanmıştır. Tapınak planının öncülü Megaron olmuştur. Megaronlar dikdörtgen plana sahip, ön avlulu en basit ev planıdır.
Karanlık Çağ’da daha çok ahşap ve kerpiç malzeme kullanımı görülürken Arkaik Döneme geçildiğinde taş malzeme ile daha sağlam yapılar inşa edilmeye başlanmıştır. Karanlık Çağ’da ahşap ve kerpiç kullanılıyor olması o dönemde yapılan eserlerin günümüze ulaşamamasının sebeplerindendir. Arkaik dönemde taş malzeme kullanılmasının yanında çatılarda da kiremit kullanılmaya başlanmıştır. Ahşap malzemenin de kullanımına devam edilmiştir.
TAPINAK PLANLARI
#/media/File:Athenian_Treasury_antae.jpg)
Templum in Antis: Bu plan tipi megaron tarzındadır. Önde iki sütun yer alır. Girişi iki yandan sınırlayan uzun duvarlar vardır.
Peripteros: Naosun etrafının bir sütun dizisi ile çevrelendiği tapınak tipidir.
Pseudo Peripteros: Binanın önü harici dış duvarlara gömülmüş geçmeli sütunlara sahip plan tipidir.
Dipteros: Naosun çift sıra sütunlarla çevrelendiği tapınak tipidir. Pseudo Dipteros ise naosun etrafını iki sıra sütun dizisi sarabilecekken sadece tek bir sütun sırasının yerleştirildiği plan tipidir.
Prostilos: Önünde sütun dizisi olan tapınaklara verilen isimdir.
Amfiprostil: Hem önünde hem de arkasında bir dizi sütun bulunduran bir prostilos çeşitidir.
Tholos: Yuvarlak planlı tapınaklardır.
TAPINAĞIN MİMARİ BÖLÜMLERİ
Pronaos: Tapınağın önündeki giriş mekanıdır.
Naos: Tapınağın iç kısmı, ana mekanıdır.
Cella: Tanrı/Tanrıça heykelinin bulunduğu en kutsal bölümdür.
Adyton: Cella’nın arkasında yer alan, adak heykellerinin ve kutsal eşyaların saklandığı hazine odasıdır. Adyton her tapınakta olmayabilir.
Opisthodomos: Tapınağın arka bölümüne açılan, Cella’nın arkasındaki mekandır.
Altar/Sunak: Avluda yer alan, halkın ibadet edip adaklar sunduğu yerdir.